GAĞANINIZ KUTLU OLSUN.

Dersim Alevi, Raa Haq inancının önemli ritüellerinden biri, Aralık ayının üçüncü haftasında başlayan ve Ocak ayının ilk haftasına kadar devam eden Gağandır.  Dersim’de Aralık ayına Gağan ayı denir,  21 Aralık yılın en uzun gecesi olmakla beraber, yaşanılan yılın bitişi ve yeni yılın başlangıcı olacak ilk adımların habercisidir. Yaşanılan yıl, 21 Aralıkta başlayan ritüellerle uğurlanır ve yeni yılın doğuşuna, yani Hewtemala […]

Weiterlesen

KÜLTÜR MÜDÜRLÜĞÜNE, ONBİN YILLIK DAVET.

1995 yılında Göbeklitepede ilk kazıya başlanıldığında, kimse varolan Arkeoloji bilgilerinin bu kadar alt üst olacağını tahmin edemezdi. Göbeklitepedeki bulgular onikibin yıllık tarihi işeret ediyorki, bundan dolayı Göbeklitepeden sonra yeni bir tarih yazılmaya başlandı. Dokuzbin yıllık olduğu sanılan bir yerleşimde, Mazgirte bağlı Gölek mezrası Yılcak mevkinde bir mermer şirketinin taş çıkarmak için yaptığı harfiyatta ortaya çıktı. Mermer şirketinin harfiyat çalışmasında, Yılcak […]

Weiterlesen

DERSİM BÖLGESİNDEKİ EN BÜYÜK ARKEOLOJİK YERLEŞİM: RABAT KALESİNDEN KISA NOTLAR

Arkeolog Serkan Erdoğan 2013 yılı içerisinde Kültür Bakanlığının izni dahilinde gerçekleştirdiğimiz Dersim’in arkeolojik yerleşimleri hakkındaki araştırma gezimizin son durağı Rabat kalesi oldu. Daha öncesinde 2009 yılında Rabat arkeolojik yerleşimini tanıtan S.O.S. Munzur’un katkısının bu araştırma gezisinin gerçekleşmesinde önemli payı olup  Rabat köyünün muhtarı Ali Ergün’ün bize refakat etmesinin araştırmamıza yadsınamaz fayda sağladığını vurgulamak gerekir. Araştırma sürecinde Rabat köyünün zorlu yollarını […]

Weiterlesen

Bir Umut Çalışması – IŞKIN

Dersim son yüzyıldır yaşadıklarından dolayı her anlamda kapalı kutu gibi. Yüzyılın sorunları, politik anlamda sürekli kendini ön plana çıkarmasıyla, Dersim kültürü, tarihi ve biyolojik zenginliği çok az biliniyor. Özellikle Dersim, yeme içme kültürü hakkında bilgiler çok yetersiz. Kolay değil yüzyıllardır gelen sorunlarla boğuşan Dersimliler, bu alanda bildikleri kültürlerini kullanamadıkları için zamanla binlerce yıldan beri alışılagelen bitkilerden faydalanma yöntemlerinide unuttular. Dersimdeki […]

Weiterlesen

DERSİM’DE, SÜRYANİCE’NİN İZİNDE !

Arkeolog Serkan Erdoğan’ın Şögeyik – Atlantı’da Hüseyin Karabulut’un evinde gördüğü lahit üzerindeki yazılara yönelik, bu Ermenice değil Süryanice olabilir tespitini duyduğumuzda çok şaşırmıştık. Eğer Serkan Erdoğan’ın tespiti doğru çıkar ise zaten sınırlı Dersim bilgilerimizi tekrar gözden geçirmemiz gerekiyorduki, buda dünya kadar sorun demekti. Yanlış anlamadınız gerçekten sorun demek, nerde Hiristiyanlıkla ilgili bir işaret görülse hemen Ermenilerdir deyip işin kolayına kaçmak […]

Weiterlesen

DERSİMDE YENİ VE ÖNEMLİ KAYITLAR 2

Arkeolog Serkan Erdoğan Dersim’in iç yörelerine gerçekleştirdiğimiz 2012 baharı araştırma gezisinin oldukça verimli geçtiğini söyleyebilirim. Bu gezinin hayat bulmasında sevgili Zeynel Duman ile Burhan Gündoğan’ın katkısı ve duyarlılığı belirleyici bir rol oynamıştır. Söz konusu araştırma gezisinin diğer üyeleri olan Tunceli Üniversitesi’nde görevli Yrd. Doç. Ebru Yüce ile Biyolog Cemil Ergin sayesinde Dersim botaniği konusunda bilgilerimizi çoğalttığımızı ve birlikte iyi bir […]

Weiterlesen

ÇOK YAKIN BİR KALE, ANBAR.

Dersimde kimler geldi, kimler geçti çok fazla bilinmiyor. Bu bilinmezlik ve çoklu soruların karşılığına en iyi yanıtı halen varlığını sürdüren arkeolojik alanlar veriyor. Dersimdeki arkeolojik yerleşim yerlerinde çoğunlukla Urartuların izleri bulunmakta. Urartulardan önce yaşayan uygarlıklar olmadımı diye soracak olanlara net yanıtlar veremiyoruz, büyük ihtimalle yaşamışlardır, fakat somut verilere baktığımızda arkeolojik araştırmaların çok az yapıldığını görüyoruz, bazı soruların yanıtları için daha […]

Weiterlesen

GAĞAN – MA BİZİMDE BİR İNANCIMIZ VAR.

2006 yılıydı, Dersim dağlarında aylardan Mayıs ve biz her zamanki gibi bitkilerin fotoğraflarını çekmekten yorgun düşmüştük. Çayımızı içerken, köylü izinli geldikleri şu üç beş ayında çabuk geçeceğini “mecburen tekrar Bursa’ya döneceğiz“ demesinin hüznünü beraber yaşamışken, sağlık olsun abi nasılsa seneye tekrar gelirsiniz, hem kışın buraya zaten çok kar yağıyor. Bak şimdi ne güzel çiçekler açmış metrelerce karda köyün tadımı olur […]

Weiterlesen

DERSİM’İN KAYIP ZAMANLARI – RABAT

2009 yılından itibaren Dersim’in bilinen ve kayıt altına girmemiş arkeolojik alanlarına doğru yolculuklara başladık. Geçmişte bu yerlerin hep bilindiğini kayıt altına alındığını zannettik. Araştırdıkça Dersim coğrafyasında bulunan çok az kişinin bildiği  Dünya mirası olan bu yerlerin kayıt altına alınmadığı ve bilinmediğini gördük. Unesco’nun Dünya mirası katagorilerine girmesi gereken bu yerleri Türkiye ve Dünyadaki başta Urartu’lar konusunda çalışan bilim insanlarının dikkatine […]

Weiterlesen

MUNZUR İSMİNİN ANLAMI.

Dersim’de yaptığımız alan çalışmalarında biyolojik çeşitlilik kadar arkeolojik zenginlikte bizi çok şaşırttı. Bu güne kadar çıkmış en önemli çalışmalardan biri olan arkeolog Serkan Erdoğan’ın Kalan yayınlarından çıkan iki kitabından çok faydalandık. İçerik olarak daha önce yapılmış çalışmaları iki kitapta derleyen Serkan Erdoğan’ın geniş bir özet sunması izleri takip etmemizde faydalı oldu. Bizim asıl merak ettiğimiz bu önemli iki kitapta yer […]

Weiterlesen